Ochrona pamiątek kultury leśnej
147. Jednostki administracji leśnej obowiązane są do poszukiwania, przechowywania i konserwowania świadectw i dokumentów dawnej gospodarki leśnej na swoim terenie, jak stare mapy, stare opisy taksacyjne lasu, stare fotografie i inne dokumenty związane z gospodarką leśną. Zaleca się popularyzowanie, a w miarę możliwości eksponowanie takich dokumentów i popularyzowanie przez Nadleśnictwa wszelkich faktów związanych z historia gospodarki leśnej.
148. Zaleca się utrzymywanie w miarę możliwości historycznych siedzib nadleśnictw i leśnictw, a także utrzymywanie tradycyjnych nazw leśnictw i obrębów.
149. Tradycyjne podziały powierzchniowe, kształt i orientacja oddziałów leśnych, powinny być zachowane. Numeracja oddziałów leśnych powinna być zachowana, jeżeli tylko jest to możliwe i nie utrudni gospodarki leśnej, nawet jeżeli np. występują luki w numeracji.
150. Materialne pozostałości dawnej kultury leśnej w terenie, jak:
- obserwacyjne wieże przeciwpożarowe i ich pozostałości
- stare słupy podziału powierzchniowego i słupy drogowskazowe
- budynki wzniesione jako siedziby nadleśnictw, leśnictw i obchodów
- bindugi i urządzenia związane ze spławem drewna (klauzy, pochylnie i porty flisackie)
- kolejki leśne
- drogi leśne wraz z ich nawierzchniami
- kamienie pamiątkowe dawnych leśników, kamienie upamiętniające zdarzenia związane z historyczną gospodarką leśną i łowiecką, krzyże pamiątkowe
- aleje śródleśne wzdłuż traktów śródleśnych
powinny być zachowane, konserwowane, uczytelniane i popularyzowane. Dotyczy to także resztek i pozostałości tego typu obiektów.
151. Drzewostany i inne elementy przestrzeni leśnej, stanowiące pamiątkę dawnych technik stosowanych w gospodarce leśnej, jak np.:
- stare powierzchnie eksperymentalne z egzotycznymi gatunkami drzew
- drzewostany ukształtowane w wyniku nietypowych schematów postępowania hodowlanego, np. nie stosowanych dziś schematów rębni i trzebieży
- pojedyncze drzewa egzotycznych gatunków, sadzone przez dawnych leśników
- dawne pasy przeciwpożarowe
- relikty dawnych metod ochrony lasu, np. drzewostany z opaskami lepowymi na strzygonię
powinny być zachowywane i chronione tak długo, jak to możliwe. Zaleca się kontynuację lokalnych tradycji sadzenia (np. przy osadach leśnych, przy drogach leśnych) drzew określonych gatunków. Zaleca się popularyzację wiedzy o takich elementach kultury leśnej.
152. Zaleca się ochronę, konserwację i ekspozycję starych maszyn, urządzeń i innych przedmiotów związanych z gospodarka leśną.
153. Zaleca się gromadzenie i popularyzację wiedzy o dawnych leśnikach, właścicielach lasów i innych ludziach związanych z gospodarką leśną, szczególnie o rodach leśników.
154. Nadleśnictwa sprawują opiekę nad mogiłami dawnych leśników znajdującymi się na terenie ich działania, a szczególnie nad mogiłami i cmentarzami leśników znajdującymi się w lasach.
155. Historyczne i zwyczajowe nazewnictwo terenowe (nazwy jezior, dróg, miejsc, fragmentów lasu) uwzględnia się na mapach gospodarczych i przeglądowych. Zaleca się odtwarzanie i ponowne wprowadzanie do użycia historycznych nazw terenowych, odczytanych np. ze starych map topograficznych.
156. Ochronie podlegają także pozostałości kultury powszechnej znajdujące się w lasach, np.:
- grodziska, kurhany, megality, kręgi kamienne, lokalizacje mielerzy, smolarni, śródleśnych hut szkła, miejsc wytopu żelaza, miejsc wypału wapna
- lokalizacje dawnych osad ludzkich i roślinność z nimi związana
- cmentarze i pojedyncze mogiły
- elementy umocnień wojskowych: bunkry, transzeje, inne podobne obiekty
- krzyże i kapliczki
Powinny one być zachowane, konserwowane, uczytelniane i popularyzowane
157. Obiekty kultury leśnej i powszechnej uwzględnia się w inwentaryzacji przyrodniczej Nadleśnictw. Zabiegi gospodarcze modyfikuje się tak, by obiekty te były chronione wraz z najbliższym otoczeniem.