Informacje szczegółowe2. Budowa geologiczna:
Urozmaicona. Obszar obejmuje fragmenty moreny o charakterze pagórkowatym oraz fragmenty równin sandrowych i pradolin.
3. Rzeźba
Zróżnicowana i urozmaicona. Krajobrazy pradolin (dolina Iny), dolin rzecznych wykorzystujących zagłębienia wytopiskowe (dolina Drawy), krajobrazy morenowe pagórkowate (okolice Recza) i równinne (i okolice Lubieniowa); równina sandrowa (teren Czarnych Gajów k. Drawna, okolice Dominikowa).
4. Gleby
Brak szczegółowych i wiarygodnych danych; pod lasami prawdopodobnie głównie gleby rdzawe.
5. Wody powierzchniowe
Obszar rozkłada się na wododziale Drawy oraz Iny, schodząc w doliny obu tych rzek. Spośród kilku jezior na uwagę zasługują: mezotroficzne jezioro Dominikowo z łąkami ramienicowymi na dnie, ładne jeziora Pańskie i Trzebuń oraz jezioro Piaseczno na pd.-zach. od Drawna. Kilka dalszych akwenów ma charakter zarastających, płytkich jezior, o trudno dostępnych brzegach okolonych szuwarami i olsami.
W okolicach Recza i Rajska występują liczne i intensywne wypływy wód podziemnych. Jest to jeden z najciekawszych na Pomorzu obszarów występowania zjawisk źródliskowych.
6. Klimat
Średnia roczna temperatura stycznia wynosi około 7,8 oC, średnia stycznia - -1,6 oC, a lipca 17,5 oC. Rocznie spada około 617 mm opadów. Okres wegetacyjny trwa około 210 dni, zaleganie pokrywy śnieżnej 30-50 dni, choć zdarzają się zimy zupełnie bezśnieżne, a okresy bezśnieżne są pospolite niemal corocznie. 40-60 dni. Średnio w roku 17o dni z opadem, 40 dni z opadem śniegu. Wiosna przychodzi ok. 14 dni później niż na zachodnich krańcach Polski, ale ok. 5-7 dni wcześniej niż w centrum Pojezierza Pomorskiego i na Kaszubach. Pogoda potrafi być tu zupełnie inna, niż wewnątrz pobliskiego kompleksu leśnego Puszczy Drawskiej, w okolicach Recza jest np. większa częstotliwość burz.
7. Ekosystemy, flora, fauna. Obszar jest bardzo zróżnicowany pod względem form pokrycia terenu: z dominującymi polami przeplatają się lasy sosnowe i bagienne lasy olszowe, łąki i nieużytki. W skład obszaru wchodzi też kilka jezior.
W granicach obszaru nie ma dobrze zachowanych, nie noszących śladów ingerencji ludzkiej ekosystemów leśnych. na uwagę zasługują jednak fragmenty starych lasów bukowych i grądów na krawędziach jarów między Reczem, Nętkowem i Słutowem oraz olsy i łęgi olsowe - np. w okolicach Kraśnika, Prostyni i w okolicach Recza i Rajska (w tym ostatnim rejonie często w postaciach źródliskowych). Pozostałe lasy to w większości drzewostany sosnowe posadzone na siedliskach dąbrów i buczyn, choć i wśród nich zachowało się kilka interesujących starodrzewi.
Duży udział mają tereny rolnicze. Krajobraz pól w granicach Obszaru jest urozmaicony, tak ze względu na żywą rzeźbę terenu, jak i występowanie licznych zarośli śródpolnych. Z zaroślami mogą być związane rzadko występujące gatunki roślin, np. koło Nętkowa rośnie wyżpin jagodowy.
Okolice Recza, Wielgoszczy i Nętkowa były znanym w XIX wieku obszarem skupiania się licznych osobliwości florystycznych. Gromadziły się tu (szczególnie w okolicy wydatnego wzniesienia zw. Luftberg) gatunki ciepłolubne, np. bardzo rzadkie w regionie: dziewięćsił bezłodygowy, rojnik pospolity i pięciornik biały. Żródliskowe łęgi w dolinach i towarzyszące im buczyny skupiały równie ciekawa florę lasów i okrajków, w skład której wchodziły między innymi: kopytnik (bardzo rzadki na Pomorzu), dzwonek szerokolistny, dzwonek rapunkuł, perłówka jednokwiatowa, żankiel zwyczajny. Interesujące i bardzo rzadkie w regionie gatunki podawano z torfowisk i z obszarów źródliskowych w okolicy Wielgoszczy i Rajska (brodobrzanka wodna, sit błotny, sit tępokwiatowy, sit błotny) oraz z torfowisk w dolinie Drawy na pd. od Prostyni. Nie wiadomo, jaka część tej flory zachowała się do dziś. Niewątpliwie bardzo ciekawe florystycznie są nadal:
- okolice Recza i Wielgoszczy z rezerwatem "Grądowe Zbocze" w którym rosną między innymi: czosnek niedźwiedzi, czosnek przedziwny (jedyne znane stanowisko w Polsce !), obrazki wschodnie, kopytnik, wszystkie cztery krajowe gatunki kokoryczy (pełna, pusta, pośrednia i wątła)
- źródliska w okolicach Recza i Rajska
- dolina Iny i jej krawędź na zach. od Recza. Rośnie tu pełnik europejski i czarcikęs łąkowy, a na skarpie doliny - bardzo rzadka w regionie sasanka wiosenna. Być może jeszcze odnajdą się podawane stąd stanowiska brzozy niskiej
- torfowisko zarastające regenerujące się potorfia nad jeziorem Czarnym na pn.-zach. od Drawna. Rosną tu między innymi wszystkie trzy gatunki występujących w Polsce rosiczek oraz rzadkie ponikło skąpokwiatowe
- kilka innych torfowisk mszarnych położonych w lasach między Kraśnikiem, Kiełpinem a Drawnem
Dla ptaków najcenniejsze są łąki między Prostynią a Drawnem, gdzie notowano np. derkacze. Trzcinowiska u ujścia Drawy do jeziora Rudno w Drawnie są biotopem rzadkiej wąsatki, na rozlewiskach bardzo licznie występują czaple, rybitwy czarne i mewy śmieszki. Pola Polany Drawieńskiej, okolice Kraśnika, a w mniejszym stopniu obszary w okolicach Recza są w okresie zimowym i wiosennym żerowiskiem łabędzi niemych i krzykliwych oraz gęsi zbożowych, a wiosną - terenem masowego występowania żurawi.
W urozmaiconym polno-leśno-zaroślowym krajobrazie okolic Recza oraz w okolicach Drawna żyją szczególnie liczne populacje płazów. Spośród rzadszych gatunków regularnie spotykane są: rzekotka drzewna, grzebiuszka ziemna, żaba moczarowa i kumak nizinny.
Nad Drawą w okolicy Rościna zadomowiły się, i intensywnie żerują bobry. Na stawach rybnych koło Recza utrapieniem rybaków, lecz radością przyrodników są licznie żerujące tu wydry i bieliki.
8. Krajobraz i kultura
Kulturowe centrum obszaru stanowi historyczna miasteczko Recz, z zachowanym układem przestrzennym, wieńcem murów obronnych i gotyckim kościołem. Odbywają się tu doroczne imprezy nawiązujące do tradycji, np. "jarmark w Reczu" o charakterze festynu historycznego.
Mniej zabytków zachowało się w Drawnie, życie kulturalne tego miasteczka jest tez znacznie mniej ożywione.
Najstarszymi śladami przeszłości są: zachowane grodzisko w Grabowcu oraz (położone tuż za granicą Obszaru) wczesnośredniowieczne cmentarzysko kurhanowe na pn. brzegu jez. Dominikowo. W Prostyni, u ujścia rzeczki Głębokiej do Drawy, jest grodzisko stanowiące pozostałość średniowiecznego zameczku. Dla regionu typowe są kamienne, średniowieczne kościoły (Dominikowo, Lubieniów, Słutowo) i zabudowa z czerwonej cegły. Unikatem jest wieś Dominikowo, o dominacji zabudowań wznoszonych z kamienia.
Interesująca jest przeszłość okolic Wielgoszczy, Nętkowa, Recza i Kraśnika. Właściciel miejscowych majątków pod koniec XIX wieku musiał prowadzić intensywną hodowle bydła i owiec (wypas tych terenów warunkował występowanie bardzo interesującej flory kserotermicznej), ale także zagospodarowywać las w okolicy Wielgoszczy (obecny rezerwat Grądowe Zbocze) jako cos w rodzaju prywatnego ogrodu dendrologiczno-botanicznego (nasadzenia m. in. cypryśnika błotnego i grujecznika japońskiego oraz wiele unikatowych roślin zielnych). Intrygujące są także ślady XIX-wiecznej wieży widokowej nad jeziorem Kraśnik.
W XIX wieku planowano nawet budowę kanału, który miałby połączyć Drawę z Iną, ze względu na wysokie koszty pomysł ten pozostał jednak w sferze projektów. W 1945 r. okolice Żółwina i Recza były terenem ciężkich walk (lokalna kontrofensywa niemiecka), nie pozostały jednak po nich widoczne ślady.
Ciekawe są niektóre parki wiejskie, np. w Lubieniowie (rośnie tu rzadka jodła wonna i pomnikowe klony polne) i w Rościnie (choina kanadyjska).
9. Zadania obiektu
Zachowanie urozmaiconego krajobrazu o wysokiej różnorodności biotopów oraz zamieszkującej je flory i fauny.
10. Udostępnienie terenu
Teren jest przecięty kilkoma asfaltowymi szosami, między innymi główną drogą ze szczecina do Bydgoszczy przez Recz. Ośrodkami turystycznymi są przede wszystkim Dominikowo i Drawno, zarządzany przez wojsko, lecz ogólnodostępny ośrodek wypoczynkowy "Jaworze" znajduje się na pn. brzegu jeziora Trzebuń (tuz poza granicami Obszaru).
Obiekty gastronomiczne i noclegowe związane z szosą Szczecin-Bydgoszcz skupiają się w Reczu, przydrożne barki są także w Słutowie i w Prostyni. Nad jeziorem Dominikowo, nad Drawą na północ od Drawna, w Prostyni, nad jeziorem w Drawnie oraz nad jeziorkiem Piaseczno istnieją pola biwakowe.
Znakowany szlak turystyczny biegnie z Drawna do Recza, inny szlak biegnie z Recza przez Sokoliniec do Dobrzan oraz z Recza do Choszczna, są one jednak niemal nieuczęszczane.
Obszar jest idealnym terenem do uprawiania turystyki rowerowej. Sieć dróg umożliwia dotarcie w ten sposób do najciekawszych miejsc. Te możliwości pozostają jednak niemal nie wykorzystane.
Odcinek Drawy między Prostynią a Drawnem jest szlakiem kajakowym, wartym poznania chociażby ze względu na zupełnie odmienny charakter, niż popularne odcinki Drawy w pobliskim parku narodowym. Możliwe są wycieczki kajakowe z Drawna w górę rzeki (nurt nie jest zbyt szybki). Urokliwe są labirynty szuwarów, mielizn i wysepek u ujścia Drawy do jeziora Rudno oraz na północ od tego miejsca, ku jez. Płytkiemu.
Od Recza rozpoczyna się także szlak kajakowy Iny, uregulowana na tym odcinku rzeka jest jednak dość monotonna.
11. Historia obiektu
Utworzony w 1998 r. przy okazji gruntownych zmian w sieci obszarów chronionego krajobrazu województwa gorzowskiego.
12. Administracja: brak odrębnej administracji.
13. Podstawa prawna funkcjonowania obiektu: Rozporządzenie nr 12 Wojewody Gorzowskiego z dnia 24 listopada 1998 (Dziennik Urzędowy Województwa Gorzowskiego nr 20)
14. Zagrożenia: