Status. Poczwarówka rozdęta jest uważana w Polsce za gatunek pospolity.
Zasięg. Gatunek palearktyczny- zamieszkuje prawie całą Europę- nie opisano jej jedynie z północnych części kontynentu.
W Polsce występuje na terenie całego kraju: w górach do 900 m n.p.m. (Wiktor 2004).
Morfologia muszli. Wysokość muszli waha się w granicach 1,7-2,3mm a szerokość 1,2-1,4mm (Pokryszko 1999), doliczyć się można 4-5 skrętów (Wiktor 2004). Czasami widoczny jest dołek osiowy, częściej jednak pozostaje zakryty.
Muszla poczwarówki rozdętej bywa mylona ze skorupką poczwarówki jajowatej- w szczególności gdy chcemy oznaczyć osobniki młodociane.
U Vertigo antivertigo skorupka jest zwykle ciemniejsza- barwy czerwonobrunatnej i mniejsza niż muszla Vertigo moulinsiana.
U dorosłych osobników V. antivertigo ujście ma zarys serca i, co charakterystyczne, w otworze znajduje się aż 6 do 11 jasnych zębów. Na karku - wyraźne zgrubienie i kallus.
Kiedy szukać poczwarówki rozdętej? Ślimaka można odnaleźć podczas całego sezonu wegetacyjnego. Poszukiwania warto rozpocząć w maju i zakończyć wraz z pierwszymi przymrozkami.
Siedlisko. Poczwarówka rozdęta to gatunek higrofilny, przebywający bardzo często na powierzchniach okresowo podtapianych. Ze względu na podobne upodobania mikrosiedliskowe, współwystępuje z poczwarówką jajowatą Vertigo moulinsiana.
Obecność poczwarówki rozdętej została stwierdzona na bagnach, zarówno tych o charakterze otwartym jak i zacienionych (na przykład olszą) i niezależnie od charakteru po-wierzchni mięczak był tak samo liczny. Preferuje siedliska zajęte przez szuwar turzycowy i trzcinowy, wykształcone w pobliżu brzegów niewielkich rzek (Proschwitz 2003, Hornung et al. 2003) i jezior.
Poszukiwania poczwarówek, prowadzone w dolinach niewielkich, nizinnych rzek (północno-zachodnia Polska) potwierdziły obecność Vertigo antivertigo w szuwarze turzyco-wym i trzcinowym.
Warto dodać, że siedlisko jest sprzyjające dla poczwarówki rozdętej do momentu gdy utrzymuje się na nim wilgoć (przesuszenie eliminuje ślimaka).
Biologia. Biologia tej poczwarówki nie została dobrze poznana. Ślimak przebywa wśród bardzo wilgotnej, wysyconej wodą ściółki. Można go również odnaleźć na najniższych partiach łodyg trzciny Phalaris communis, pałki szerokolistnej Typha latifolia, L. i pałki wąskolistnej Typha angustifolia, L (Pokryszko 1999)- wchodzi na wysokość ok. 0,1m-0,2m (Hornung et al. 2003). Na stanowiskach w północno-zachodniej Polsce wspina się na turzyce, jeśli na siedlisku występują gatunki kępowe.
Literatura:
- Wiktor A. 2004. Ślimaki lądowe Polski. Wydawnictwo Mantis, Olsztyn, p.302.
-
Pokryszko BM. 1999. The Vertiginidae of Poland (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae)- a systematic monograph. Annales Zoologici, Warsaw, 43: 133-257.
-
Hornung E., Majors G., Feher Z., Varga A. 2003. An overview of the Vertigo species in Hun-gary: their distribution and habitat preferences (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae). Heldia 5, pp. 51-57.
-
Proschwitz T., 2003, A review of the distribution, habitat selection and conservation status of the species of the genus Vertigo in Scandinavia (Denmark, Norway and Sweden) (Gas-tropoda: Pulmonata: Vertiginidae). Heldia 5, pp:27-50.
