Klub Przyrodników

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska rozesłała do konsultacji propozycję „urealnienia, uporządkowania i aktualizacji” Standardowych Formularzy Danych obszarów ptasich Natura 2000.

Propozycja GDOŚ obejmuje dodanie do SDF pewnych nowych informacji i uaktualnień – w szczególności tych uzyskanych w wyniku projektów „centralnych”. Nie wykorzystano w niej jednak nowych danych zebranych w kilkunastu opracowanych już w województwach projektach planów ochrony OSO. GDOŚ liczy, że te dane uzupełnią uczestnicy ogłaszanych właśnie konsultacji. Oprócz uzupełnień i uaktualnień, zasadnicza części propozycji GDOŚ polega na zmianie „ocen znaczenia ogólnego” poszczególnych gatunków w obszarach (litery ABC lub D w SDF). A ta sprawa tylko pozornie ma „techniczny” charakter; w rzeczywistości ma kluczowe i zasadnicze znaczenie dla ochrony ptaków w OSO.

Zgodnie z prawem europejskim, gatunki opisane w SDF literami A, B, lub C są „przedmiotami ochrony” obszaru, co znaczy że podejmuje się dla nich działania ochronne i uwzględnia się te gatunki w ocenach oddziaływania na obszar (ocenę oddziaływania robi się z punktu widzenia przedmiotów ochrony obszaru). Gatunki z oceną D nie są przedmiotami ochrony, tj. nie trzeba ich chronić, uwzględniać w planach ochrony ani uwzględniać w ocenach oddziaływania na obszar.

GDOŚ rozesłała samą tabelę „w której ujęto TYLKO gatunki, które powinny mieć ocenę od A do C. Pozostałe, wymienione w SFD otrzymają automatycznie ocenę D”. Rozesłany oryginalny materiał nie pokazuje, które gatunki miałyby zostać „spuszczone na D”, czyli wykreślone z listy przedmiotów ochrony. Można to jednak ustalić sobie porównując rozesłaną tabelę z aktualnymi SDF-ami obszarów.

Obecnie (wg SDFów notyfikowanych przez Polskę Komisji Europejskiej), mamy 141 Obszarów Specjalnej Ochrony Ptaków, w których jest łącznie 2472 przedmioty ochrony (przeciętnie 17,5 gatunku na obszar). Z tej liczby  GDOŚ proponuje wykreślenie ponad połowy – wg rozesłanej propozycji, przedmiotów ochrony we wszystkich OSO miałoby pozostać ok. 1290 (około 100 jednak dodano nowych) – tj. przeciętnie ok. 9 gatunków na obszar (w poszczególnych obszarach - od 0 do 40).  Np. dzięcioł czarny byłby mechanizmami Natura 2000 chroniony wyłącznie w Borach Tucholskich i nigdzie indziej w Polsce. Bocian biały - tylko w Ostoi Warmińskiej i na Pogórzu Przemyskim. Dudek – wyłącznie w  ... Borach Tucholskich, a ortolan - nigdzie.

Czas na zgłaszanie uwag jest do końca czerwca. GDOŚ sugeruje, że zastosowane przez nich kryteria są „tylko pomocnicze” i że obecne konsultacje służą właśnie temu, że na uzasadniony wniosek konkretny gatunek w konkretnym obszarze mógłby być przywrócony na listę przedmiotów ochrony (tj. dostać ocenę C zamiast D).

Dla ułatwienia udziału w konsultacjach, udostępniamy Państwu naszą szybko zrobioną metodami analizę, pokazującą propozycję GDOŚ na tle „stanu obecnego”, czyli aktualnej zawartości SDF (w wersji notyfikowanej Komisji czyli tej formalnie wiążącej, proszę pamiętać że na stronie internetowej Ministerstwa znajdują się wciąż nieprawdziwe i nieaktualne wersje SDFów).

W kartach pliku Excela są kopie oryginalnych materiałów źródłowych tej analizy: aktualnych wpisów w SDFach oraz obecnej propozycji GDOŚ.  

Zrobiona w pierwszej karcie analiza porównująca te dane  jest automatyczna, co oznacza, że mogą w niej być błędy techniczne (np. z powodu drobnej różnicy w zapisie nazwy gatunku albo błędu w kodzie obszaru) – korzystając z niej, przed wyciągnięciem ostatecznych wniosków należy zawsze ręcznie sprawdzić w oryginałach!

Kolorem czerwonym zaznaczono sytuacje, w których GDOŚ chce skreślić dany gatunek z listy przedmiotów ochrony w danym obszarze. Kolorem zielonym zaznaczono sytuacje, w których GDOŚ chce „awansować” gatunek nie będący obecnie przedmiotem ochrony do roli przedmiotu ochrony.

Uwagi należy zgłaszać do Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Czas do końca czerwca.