Klub Przyrodników

W sobotę 29.01.2011 odbyliśmy krótki wyjazd w okolice Kujana. Celem były stare lasy dębowo-sosnowe na wschodnim brzegu Jeziora Borowno. Wchodzą one w skład SOO Natura 2000 Uroczyska Kujańskie. Naszą uwagę skupiliśmy na partiach starodrzewi zajmujących wąski pas wzdłuż wschodniego brzegu jeziora, przy dawnej książęcej drodze - biegnącej przez las trasie dojazdowej z Kujana do dawnych posiadłości hr. Leopolda von Hohenzollerna.

Przerzedzony obecnie las z osobnikami okazałych, ponad dwustuletnich sosen i równie starych dębów stanowi schronienie dla wielu grup organizmów, w tym porostów. Z samych tylko wstępnych obserwacji stwierdzono występowanie na kilku-kilkunastu stanowiskach szeregu cennych gatunków m.in.: rzadkiego w Polsce paznokietnika chrobotkowego (Hypocenomyce anthracophila), charakterystycznego dla starych dębów pałecznika skupionego (Calicium adspersum) będącego tzw. wskaźnikiem lasów puszczańskich, objętych ochrona prawną: popielaka pylastego (Imshaugia aleurites), gatunków z rodzaju brodaczka (Usnea), włostka (Bryoria), oraz wielu wielu innych. Część gatunków podawana już była z tych rejonów w latach 60 i 70 ubiegłego wieku przez wybitnego lichenologa prof. Tobolewskiego. Ich trwanie, dobra kondycja oraz rozprzestrzenianie się na nowe stanowiska (zwłaszcza gałązki modrzewi) upoważnia do określenia tych terenów jako ostoi porostów.

Niestety ta bezcenna z przyrodniczego punktu widzenia pozostałość pierwotnego lasu jest coraz silniej przekształcana w wyniku prowadzenia gospodarki leśnej nie odpowiadającej wymogom siedlisk. Obserwować można nasadzenia buków, świerków i jodeł(!!!) pod okazałymi dębami i sosnami - pozostałością naturalnie rosnących w tym miejscu lasów. W bieżącym roku planujemy przyjrzeć się bliżej omawianemu fragmentowi Borów Kujańskich.

Tekst: Wojciech Gruszka, Rafał Ruta
Zdjęcia: Rafał Ruta, Artur Stanilewicz