Korzystając z aury sprzyjającej raczej krajoznawczym, niż przyrodniczym wycieczkom, w sobotę 13.02.2010 odbyliśmy wyprawę, której celem były wzgórza w północnej części ziemi złotowskiej. Przez Lędyczek dojechaliśmy do Krzywej Wsi, uznawanej za najpiękniej położoną wieś ziemi złotowskiej, leżącą u podnóża Brzuchowej Góry (208 m n.p.m.), najwyższego wzniesienia w okolicy (w byłym woj. pilskim). Na szczycie spalono podobno ostatnią na ziemi złotowskiej czarownicę. Obecnie nie ma na nim śladu po dziwnej roślinie, która wyrosła w miejscu, w którym płonął stos, znajduje się natomiast dostrzegalnia przeciwpożarowa Lasów Państwowych, która ułatwiła lokalizację wierzchołka wzgórza i wybór najdogodniejszej trasy do sforsowania zboczy przykrytych grubą warstwą śniegu. Podejście było krótkie, lecz nieco męczące. Po krótkim odpoczynku na szczycie czuliśmy niedosyt, więc postanowiliśmy kontynuować wycieczkę udając się w okolice Kiełpina. Na północ od wsi znajdują się lasy leżące w dolinie Debrzynki. Miejscami są to okazałe buczyny, przecinane głębokimi parowami, rozległymi źródliskami i wartko płynącymi strumieniami z licznymi plechami krasnorostów Hildebrandtia rivularis, chronione w obszarze Natura 2000 Dolina Debrzynki (PLH300047). Urozmaicona konfiguracja terenu sprawiła, że okolice nazywane w literaturze krajoznawczej "Szwajcarią Kiełpińską" stanowią popularne miejsce wypoczynkowe od ponad 100 lat. Na szlak wyruszyliśmy spod interesującego architektonicznie budynku leśnictwa Kiełpin, pełniącego przed wojną funkcje letniska. Po kilometrowym marszu znaleźliśmy się na polanie z drewnianą wiatą (część trasy rowerowej), nad którą wznosi się Zamkowa Góra (168 m n.p.m.) - pozostałość wczesnośredniowiecznego grodziska. Na szczycie znajdują się pozostałości wałów grodziska, nieco zniszczone przed wojną w trakcie budowy miejsca wypoczynkowego, po którym pozostała do dziś niewielka ceglano-kamienna budowla, służąca niegdyś za schronienie orkiestrze. Po zdobyciu szczytu wzgórza udaliśmy się na dalszy spacer wzdłuż zamarzniętych mokradeł, zwanych Żabimi Stawami (stanowisko zalotki większej Leucorrhinia pectoralis), aż do interesującego mostka na niewielkim cieku, który - jak ze zdziwieniem stwierdziliśmy na miejscu - został ostatnio zmodernizowany. W drodze powrotnej do Piły odwiedziliśmy kompleks XIX-wiecznych zabudowań pałacowych w Radawnicy.

Czytaj więcej:

Frase R. 1931. Wanderbuch für die Grenzmark Posen-Westpreussen. Schneidemühl, 264 ss.

Krajna-Wielatowski A. 1928. Ziemia Złotowska. Biblioteka Kresowa. Pogranicze Zachodnie odcięte od macierzy. Tom I. Skład główny w Księgarni Szkolnej w Poznaniu, 172 ss. [reprint wydało w 2009 r. Muzeum Ziemi Zotowskiej]

Pella R. 1961. Złotów i okolice. Przewodnik. Wydawnictwo Poznańskie, 66 ss.

Zientara-Malewska M. 1971. Złotowszczyzna. Wydawnictwo Łódzkie, 228 ss.

Tekst: Rafał Ruta
Foto: Jarosław Ramucki, Robert Puciata